İslamiyet’in beş temel şartı vardır. Bunlar; oruç tutmak, namaz kılmak, zekat vermek, kelime-i şehadet getirmek ve hacca gitmektir. Dinimizce yapılması uygun karşılanan umre ibadeti ise vacip ibadetler arasındadır. Vacip olarak sayılan ibadetler, yapılması uygun bulunan, İslam kaidelerine aykırı olmayan anlamına gelir. Hac ve Umre Arasındaki Farklar, özellikle de kutsal toprakları ziyaret etmek isteyenlerin sık sık araştırdığı konu başlıkları arasındadır.
Hac Ne Zaman ve Nasıl Yapılır?
Hac nedir?, Umre nedir? Umre ve hac arasındaki farklar nedir? Umre ibadetinde şeytan taşlanır mı? gibi soruların yanıtını alarak her iki ibadeti de dinimize uygun şekilde yerine getirebilirsiniz. Her iki ibadette de kutsal topraklarda yapılıyor olsa da, eda etme şekilleri noktasında farklılıklar vardır. Hac ve umre ibadetleri arasındaki farklar, her iki ibadetin de dini usullere uygun şekilde yapılması için önemli bir araştırmadır. Yazımızda yer alan bilgilerden faydalanarak bu sorulara yanıt bulabilirsiniz.
Mahşer Hayatının Provası Hac Nedir?
Dinimizin en kıymetli ibadetlerinden biri olan hac, hicretin 9’uncu yılında farz kılınmıştır. Arapça kelime anlamı olarak, “gitmek, yönelmek, yüceltilen bir yeri ziyaret etmek” anlamına gelen hac, İslamiyet’in beş şartından biri olup, her Müslümanın hayatında en az bir kere yerine getirmesi gerekir. Hac ibadetinin ne zaman gerçekleşeceği de sık sık araştırılan bir konu olup, Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından yapılan açıklamalara göre hicri takvime göre Şevval ve Zîlkâde ayları ile Zîlhicce ayının ilk 10 günü şeklindedir.
Hac ayları gelmeden hac için ihrama girilmez. Hac ayları gelmeden ihrama girilirse bu, hac için geçerli olarak sayılmaz. Bu da hac ibadetinin zamanında yapılması için önemini vurgulamaktadır. Hac ibadeti ve umre ibadeti, Peygamber Efendimizin (sallallâhu aleyhi ve sellem) ayak bastığı kutsal topraklarda yapılıyor olsa da öncelikle niyet noktasında farklılık yaşanır.
Umre İbadeti Nedir?
Umre, kelime anlamı olarak ziyaret etmek anlamına gelir ve hac günleri dışında kalan yılın her döneminde yapılması uygun bir ibadettir. Hanefi ve Maliki mezheplerine göre Müslümanların hayatında en az bir kere umre yapması müekked sünnet olup, Şafi ve Hanbeli mezheplerine göre ise farzdır. Umre ibadetinin öncelikli şartı mikat sınırlarından önce ihrama girmektir. Sonrasında ise telbiye, tekbir, tehlil ve salavat-ı şerif getirilerek Mekke-i Mükerreme’deki Harem-i Şerif’e gidilir.
Kabe-i Muazzama’nın çevresinde yapılan tavafın ardından Safa ve Merve tepeleri arasında say yapmaktır. Ardından ise tıraş olunup, ihramdan çıkılır ve böylece umre ibadeti tamamlanmış olur. Umre ibadetini yerine getirmek niyetiyle kutsal topraklara seyahat sırasında hem Mekke-i Mükerreme’deki hem de Medine-i Münevvere’deki kutlu mekanlar, umreciler tarafından ziyaret edilir. Kişiler her ne kadar kutsal toprakları umre için ziyaret etmiş olsalar da, burada oldukları zamanın her anını ibadetle geçirirler.
Hac ve Umre Arasındaki Farklar
Hac ve umre, dinimizin iki önemli ibadeti olup, hac Müslümanlara farz kılınmış umre ise sünnet olan bir ibadettir. Müslümanlar, haccı hayatlarında bir kere yapmaları halinde farzı yerine getirmiş olurlar. Kutsal toprakları ziyaret ederek gerçekleştirilen hac ve umre ibadetinin arasındaki farklar şu şekildedir;
- Umre ve hac ibadeti arasındaki en önemli fark, haccın farz oluşu, umrenin ise sünnet oluşudur.
- Hac, İslam’ın beş şartından biri olup, umre de bu şekilde bir durum yoktur. Maddi imkanları yerinde olan her Müslüman, hac ve umre ibadetinin ikisini de yapabilirler.
- Hac ibadeti yılda bir kez, Kurban Bayramı ve Arafe Günü’nde yapılır. Umre ibadetinin ise belirli vakti yoktur. Hac zamanının dışında kalan zaman diliminde yapılabilir.
- Umre yaparken, Arafat ve Müzdelife vakfeleri yoktur. Hac görevini yerine getirirken ise Müzdelife ve Arafat vakfesinin yanı sıra Tavaf ve Sa’y de yapılmaktadır.
- Umre sırasında şeytan taşlama yapılmaz ve kurban kesilmez. Hac yaparken ise şeytan taşlanır ve kurban kesilir.
- Umre yaparken, namazları cem etme yoktur. Hac ibadetini yerine getirirken, Cem-i Takdim, Cem-i Tehir, Veda Tavafı ve Kudüm Tavafı vardır.
Hacca ve Umre’ye Ne Zaman Gidilir?
Hac ayları, hicri takvime göre Şevval ve Zilkade aylarının tamamı ile Zilhicce ayının ilk 10 günü şeklindedir. İhrama, bu aylar içerisinde girilmesinden dolayı bu aylara hac ayları denilmiştir. Şevval ve Zilkadae aylarının tamamı ile Zilhicce ayının ilk 10 gününe hac ayları denmesi, hac ibadetinin bu aylardan herhangi birinde bitirilmesinden dolayı değil, haccın şartı olan ihrama Şevval’den itibare girilmesinden dolayıdır. Bu süreç içerisinde ihrama girmek, hac ibadetinin iki temel rüknünden biri olan ve yalnızca Zilhicce ayının dokuzuncu günü öğle vakti ile onuncu günü fecr-i sadık arasında yapılan Arafat vakfesini yerine getiren kişilerin hac ibadeti geçerli olur.
Kabe’yi ziyaret etmek ve çeşitli dini görevleri yerine getirmek için yapılan Umre’ye ne zaman gidilir? sorusunun yanıtı da sıklıkla araştırılmaktadır. Umre’ye gitmenin herhangi bir zamanı yoktur. Yılın her dönemi umre yapmak için kutsal topraklar ziyaret edilebilir. Umre’ye gitme halinde yalnızca haccın farz olduğu Arefe gününde ve 4 gün boyunca devam eden Kurban Bayramı ile beraber 5 gün umre ziyareti yapılması uygun değildir ve mekruh sayılmaktadır. Çünkü bu günler hac yapılan günlerdir.